29 april 2010

Vaclav Klaus: Door de euro kan Griekenland zijn probleem niet oplossen

In een interview met de Frankfurter Allgemeine ("De euro was een verkeerde beslissing", gisteren 28 april; het interview zelf is enkel tegen betaling toegankelijk) deed de Tsjechische president Vaclav Klaus enkele opmerkelijke uitspraken:

FAZ: Een argument is dat als Griekenland de euro niet had, het land al failliet zou zijn.


Vaclav Klaus: "Griekenland heeft een devaluatie van zo'n veertig procent nodig, maar de drachme bestaat jammer genoeg niet meer. Het alternatief is dat men alle lonen en salarissen met veertig procent verlaagt, maar dat is in een democratische samenleving niet zo gemakkelijk. De ware oorzaak van de tragedie is niet de rationele of irrationele economische politiek in Griekenland, de ware oorzaak is de euro (...). Zonder de euro zouden de Griekse politici en bankiers de crisis met eeuwenoude middelen kunnen oplossen. Maar Griekenland mag nu niet meer devalueren, dat is vandaag nieuw. Nu bestaat nog maar één oplossing, namelijk de transfer van belastinggeld uit andere landen van de muntunie."


FAZ: Is de muntunie dan tot mislukken gedoemd?


VK : "Dat heb ik niet gezegd. We moeten een onderscheid maken. Als de vraag luidt of de euro de beloften waargemaakt heeft, is mijn antwoord: neen. Wat betreft de economische groei en stabiliteit is de eurozone al lang mislukt. Maar wanneer we over het formele mislukken van de muntunie spreken moeten we in aanmerking nemen hoeveel er politiek in dit project geïnvesteerd werd. De politici zullen een mislukking van de euro niet toelaten, maar de kosten daarvoor zullen heel hoog zijn."


FAZ: Denkt u dat de wereldwijde financiële crisis de integratietendensen in Europa versterkt?


VK : "Neen, de crisis zelf versterkt zulke tendensen niet, maar de crisis wordt politiek als argument voor nog meer Europa gebruikt. (...)"


FAZ: (...) Wat betekent voor u de Europese identiteit?


VK : "Ongetwijfeld bestaat er ook een Europese identiteit. Toen men mij ooit tijdens een skivakantie in Amerika vroeg waar ik vandaan kwam, zei ik: uit Europa. Ik was zeker dat "uit de Tsjechische Republiek" de jongeman verward zou hebben. Europa is dus een van mijn identiteiten. De vraag is hoe sterk ze is. Ik vind ze niet erg sterk. Ze wordt door de Eurocraten in Brussel kunstmatig gestimuleerd, maar authentiek is dat niet. Ik ben een Prager, een Tsjech, maar ook een Centraal-Europeaan ('Mitteleuropäer'), die drie identiteiten zijn sterker dan de Europese (elders in het interview bepleit Klaus impliciet een Midden-Europese muntunie, met (onder meer?) Duitsland, Nederland, Oostenrijk en Tsjechië, gvh). Het multiculturalisme zie ik als een tragische fout, die ons in grote moeilijkheden brengt. De reacties daartegen zijn niet mijn reacties, ik ben het met die reacties niet eens. Deze reacties zijn ook niet gewild door de EU-elite, maar ze worden wel door hen veroorzaakt. Het is het multiculturalisme dat mensen zoals Geert Wilders "maakt". Zonder de foute ideologie van het multiculturalisme zouden zulke mensen in Europa vandaag geen rol spelen."  


En voorts...

"Ik wil geen Europa op basis van supranationalisme, ich wil een Europa op basis van samenwerking tussen de regeringen en de Europese staten."

"Ik ben voor marktintegratie, voor economische integratie, dus voor liberalisering, het openen en afschaffen van alle barrières. Een dergelijke integratie versterkt de vrijheid in Europa. Maar de politieke integratie, die ik unificatie noem, is iets totaal anders. Daarvoor heb ik angst. Dat zeg ik al lang. Angst, werkelijk angst. Want wat is vandaag in Europa bedreigd, vooral na het Lissabon-verdrag? De vrijheid en de welvaart."

Naschrift : Vaclav Klaus hield vandaag 29 april de beroemde "Humboldt-Rede zu Europa" aan de Humboldt-Universiteit in Berlijn. Hier de transcriptie (in het Duits, de taal die ook Klaus sprak). Deutschlandradio Kultur wijdde er deze korte bijdrage aan.

Smolensk/Katyn: Veiligheid Poolse president en VIP-vluchten zijn regeringsverantwoordelijkheid

De voorbereidingen voor de fatale vlucht van president Kaczynski naar Smolensk vielen onder de verantwoordelijkheid van de Poolse regering, niet van de presidentiële diensten. Ook het precieze tijdstip van de crash is nog een raadsel.


Actuele berichtgeving uit de Poolse pers. Mijn commentaar cursief.

Veiligheid van de Poolse president is regeringsverantwoordelijkheid.

De vice-chef van de kanselarij van de president, Jacek Stasin, verklaarde gisteren dat de voorbereidingen voor de presidentiële vlucht naar Smolensk getroffen werden door de kanselarij van de eerste minister, de enige dienst die volgens de Poolse wet over de "vliegtuigen voor VIPs" kan beschikken.

Stasin benadrukt dat, in tegenstelling tot eerdere berichten in de media en vanwege politici, de veiligheid van de Poolse president "niet de verantwoordelijkheid van de kanselarij van de president is en het ook nooit was". Voor de veiligheid van de president staat het Biuro Ochrony Rzadu (BOR) in, dat onder het Ministerie van Binnenlandse Zaken valt. Voor de presidentiële vluchten is het Ministerie van Defensie verantwoordelijk.

De kanselarij heeft alle documenten over de gevolgde procedures en termijnen aangaande de fatale vlucht naar Smolensk bewaard, aldus nog Stasin.

Bron: "Welke diensten verzorgden de vlucht naar Smolensk", Rzeczpospolita, 29 april. Het artikel citeert uit een geschreven verklaring van Stasin.

Commentaar. Na de ramp in Smolensk vroegen velen zich niet begrijpend (terecht) en zelfs licht meewarig (onterecht) af hoe het mogelijk is dat zoveel belangrijke mensen in hetzelfde vliegtuig naar Smolensk vlogen. Volgens NAVO-richtlijnen hadden ze over minstens drie, liefst zelfs vier vliegtuigen verdeeld moeten zijn. Welnu, uit de verklaring van Stasin blijkt dat het antwoord waarschijnlijk in regeringskringen gezocht moet worden, en niet - zoals tot nu werd vermoed - bij de president of zijn staf.


Tijdstip van de ramp

Vandaag, 2,5 week na dato, staat het precieze tijdstip van de ramp in Smolensk nog altijd niet vast. Tot voor kort heette het dat de Tupolev om 8.56 uur lokale tijd neerstortte. Maar dat blijkt niet overeen te komen met de gegevens van de zwarte dozen. Premier Tusk verklaarde gisteren dat "bepaalde apparaten" om 8.41 uur ophielden te functioneren. Dat zou erop kunnen wijzen dat het vliegtuig een kwartier vroeger neerstortte dan toe nu werd aangenomen.

28 april 2010

Smolensk/Katyn : "vierde zwarte doos gevonden"

Gisteren 27 april schreef de Poolse krant Gazeta Wyborcza dat het in Smolensk neergestorte Poolse regeringsvliegtuig een vierde zwarte doos aan boord had. Vandaag schrijft de krant Rzeczpospolita dat de Poolse onderzoekers tot op heden (2,5 weken na de crash) de Russische lijkschouwingsrapporten nog altijd niet konden inzien. Ook is er een nieuw filmpje met een simulatie van de crash.

Een kort overzicht van de jongste berichtgeving over de crash in Smolensk uit de Poolse pers. Commentaar of mening van mezelf is cursief gedrukt.


Zwarte dozen. Tot gisteren was slechts sprake van drie zwarte dozen, nu is er dus een vierde opgedoken. Van die vier zwarte dozen is er slechts één overgemaakt aan de Poolse onderzoekers, de andere blijven voorlopig in Russische handen. Poolse onderzoekers zijn wel bij de analyse betrokken, aldus Gazeta. Gazeta Wyborcza schrijft dat het bericht over de vierde zwarte doos vorige zaterdag (24 april) bekend gemaakt werd door de Russische vicepremier Ivanov, na diens ontmoeting met de Poolse minister van defensie Bogdan Klich.

De vierde zwarte doos is een oud Russisch apparaat van het type KBN, dat alleen vluchtgegevens registreerde. Volgens het artikel plaatsten de Polen in het vliegtuig een vierde, moderner apparaat van het type ATM, dat dezelfde gegevens registreert (dit apparaat wordt nu door de Polen onderzocht).

Volgens dit stuk in Rzeczpospolita van 26 april zullen de Poolse onderzoekers slechts de transcriptie (het stenogram) van de opnames van de zwarte dozen krijgen, niet de dozen zelf (ook Huffingtonpost meldt dit met enige verbazing).

Lijkschouwingen. Volgens Rzeczpospolita was een Poolse dokter (Pawel Krajewski) aanwezig bij de lijkschouwing die op alle slachtoffers uitgevoerd werd. Echter, tot vandaag kregen de Poolse onderzoekers de lijkschouwingsrapporten niet te zien. "We hebben ze opgevraagd, maar we hebben ze nog niet", aldus de Poolse onderzoeker Zbigniew Rzepa.

Dat op alle lichamen een lijkschouwing uitgevoerd werd, was tot vandaag niet bekend. De familieleden van twee slachtoffers, die voor de identificatie naar Moskou vlogen (de dochter van Zbigniew Wassermann en de dochter van Anna Walentynowicz), zeggen dat niemand in Moskou ze op de hoogte bracht van een lijkschouwing en dat geen enkel document dienaangaande getoond werd. Ook zou niemand de families om toestemming voor de lijkschouwingen gevraagd hebben.

Schoten? Een kort na de crash opgenomen filmpje waarop pistoolschoten te horen lijken is door de Poolse onderzoekers geanalyseerd (van dit filmpje staan op het internet allerlei bewerkte versies; de hier aangegeven "originele" versie verscheen, voorzover ik kon nagaan, als eerste op 14 april, gvh). Volgens een rapport van de Poolse procureur-generaal en de militaire procureur is het, wegens storende achtergrondgeluiden (rukwinden) en twijfels over een mogelijke wijziging van het elektronisch formaat van het filmpje, niet mogelijk om vast te stellen of het daadwerkelijk om schoten gaat (bron: het al aangehaalde artikel in Rzeczpospolita).

Simulatie. Bij het artikel van Gazeta Wyborcza over de vierde zwarte doos staat ook een nieuw filmpje van de Russische tv met een simulatie van de crash. Een piloot van de Russische luchtmacht legt uit wat er precies gebeurde: kort voor de landing maakte de Tupolev plots een bocht naar links, het toestel scheerde op lage hoogte (tot 2,5 m!) over de grond en raakte verscheidene bomen. Op 4 m hoogte knapte de linkervleugel af, het toestel vloog nog een eind ongecontroleerd (maar wel rechtdoor) verder en stortte met de neus in de grond. De simulatie is op het filmpje te zien.

Opmerking. Dit simulatie-filmpje is in tegenspraak met 
(1) deze getuigenverklaring van een jongen (Russisch met Engelse vertaling), die beweert dat hij zag hoe het vliegtuig eerst de ene, dan de tweede vleugel verloor en vervolgens neerstortte [de verklaring van de jongen is op zijn beurt moeilijk te verzoenen met de tweede getuige op hetzelfde filmpje, die zegt dat de zichtbaarheid niet meer dan 50 m bedroeg], 
(2) de bewering van Russische zijde dat de lichamen van de slachtoffers niet op de plaats van de crash lagen, maar zo'n 300 m verderop in de bossen, 
(3) de beelden van het wrak waarop een weliswaar uitgebrande maar geenszins ingedeukte of vervormde cockpit te zien is, 
(4) de beelden van het wrak waarop geen lichamen, stoelen, bagage te zien zijn, geen rechtervleugel en (op weinige brokstukken na) geen vliegtuigromp. (Voor een vergelijking zie hier)

Ook over het precieze tijdstip van de crash bestaat nog geen uitsluitsel. Daarover later meer.

22 april 2010

Poolse journalist : Was Smolensk een aanslag?

Toen op 10 april 2010 in het Russische Smolensk een Tupolev van de Poolse regering neerstortte en alle inzittenden (waaronder de president en de opperbevelhebber van het leger) om het leven kwamen, stond in alle berichtgeving van bij het begin zonder de minste twijfel vast dat dit een jammerlijk ongeluk was. De mogelijkheid van een (terroristische) aanslag werd in de mainstream media zelfs niet geopperd.  

Geen journalist vroeg zich af of de crash iets te maken kon hebben met het feit dat Polen troepen in Afghanistan heeft en dat het land onder de Kaczynski's een trouwe (en actieve) bondgenoot van de VS in Irak was. Niemand dacht terug aan de recente aanslagen in de Moskouse metro (naar verluidt het werk van Kaukasische zelfmoordterroristen). Neen, vanaf de eerste minuten stonden twee dingen onherroepelijk vast: de ramp in Smolensk was een ongeluk en er waren geen overlevenden. Als de oorzaak niet technisch van aard was kon het alleen een pilot error zijn, of wellicht ook de mogelijke druk die Lech Kaczynski uitgeoefend had om ondanks de dichte nevel toch te landen.

Sinds 11 september 2001 kan geen vliegtuig van zijn koers afwijken (laat staan neerstorten) zonder dat Al Qaïda de verdenking op zich laadt. Behalve dan in Smolensk. Plots leek terrorisme gewoon niet meer te bestaan. Ook de mogelijkheid dat een extremistische Russische groepering (uit extreem-nationalistische hoek bvb., of uit militaire kringen) ook maar iets met het ongeluk te maken zou kunnen hebben, is een gedachte die journalisten en politici schijnbaar zelfs niet hypothetisch kunnen vormen, laat staan kritisch nagaan.

Ook al is een ongeluk inderdaad de meest voor de hand liggende verklaring van de crash op 10 april, toch is er geen enkele reden om andere mogelijke verklaringen bij voorbaat en dogmatisch uit te sluiten. 

In Polen heeft een mainstream-journalist de mediastilte nu toch doorbroken. Lukasz Warzecha is redacteur bij Fakt (het meest gelezen Poolse dagblad, uitgegeven door Axel Springer Polen) en bij het Poolse Newsweek. Onder de titel "Aanslag": het taboewoord stelt Warzecha 23 kritische vragen bij de ramp van Smolensk. Een vertaling van (grote delen van) het stuk volgt hieronder.  

Warzecha's stuk verscheen op Salon24.pl, de bij uitstek populairste Poolse metablog voor politiek en actualiteit.

(Parenthese: Salon24.pl) 

Dit is een uitstekende gelegenheid om de aandacht te vestigen op het concept van Salon24 ('Onafhankelijk forum van publicisten'), dat ook bij ons dringend navolging verdient. Zoals ik al aangaf is Salon24 een zogenaamde metablog, een blog van blogs dus. Iedereen (uit om het even welke ideologische hoek) mag erop publiceren en reageren, al dan niet onder eigen naam. Om een idee te geven van de populariteit van salon24 : vandaag 22 april staan onder het stuk van Warzecha maar liefst 791 commentaren van lezers.

Vele tientallen media-professionals (hier de volledige lijst) schrijven op salon24, daaronder ook bekende journalisten zoals Bronislaw Wildstein. Om publicisten om den brode van gelegenheidsbloggers te onderscheiden gebruikt salon24 een kleurencode. De namen van professionele publicisten en journalisten verschijnen in het rood , bijdragen van "officiële blogs" in het groen, alle andere blogs zijn blauw. Kijk eens naar de blauwe blogs op de lijst: het zijn er hon-der-den! De populariteit van de verscheidene blogs kun je aflezen aan het aantal lezerreacties.

De wellicht populairste blogger op salon24 - en in Polen tout court - is Kataryna (schuilnaam), die met haar ongezouten en vaak pijnlijk terechte kritiek op de mainstream-pers en de politieke klasse al sinds jaar en dag een grote lezersaanhang heeft. In de Poolse media werd in 2008-2009 meer dan een jaar lang over haar ware identiteit geraadseld (een vrouw? een journaliste? een politica?). In mei 2008 verscheen een interview met Kataryna in de krant Dziennik, met als titel "Ik ben niet Rokita en ook niet Kolenda-Zaleska" (Jan Rokita is een conservatief politicus van de PO, Kolenda-Zaleska een bekende tv-journaliste). Het mysterie bleef overeind tot datzelfde Dziennik een jaar later, in mei 2009, de ware identiteit van Kataryna bekend maakte, een vuile zet waarvoor het blad vervolgens veel kritiek te slikken kreeg. De mysterieuze en invloedrijke Kataryna (premier Jaroslaw Kaczynski zei ooit dat hij haar graag wou leren kennen) bleek een "doodgewone" politiek geïnteresseerde dertiger.

In haar jongste bijdrage op Salon24, "Ongepaste vragen, pijnlijke informatie" steunt Kataryna de oproep van Lukasz Warzecha om kritische vragen omtrent de ramp in Smolensk niet uit de weg te gaan.

(Einde parenthese) 

Nu volgt de vertaling van Warzecha's tekst. De vetgedrukte passages zijn van de auteur.


"Aanslag" – het taboewoord

door Lukasz Warzecha op salon24.pl


10 april was zulk een schok dat het ten dele begrijpelijk is dat er vorige week relatief weinig over de mogelijke oorzaken van de crash van het presidentiële vliegtuig werd gesproken. Nu wordt het tijd om antwoorden te eisen.
Vooreerst een paar algemene opmerkingen. Bij elke vliegtuigramp, vooral wanneer bij die ramp een groot aantal belangrijke politici omkomen waarvan enkele dan nog verantwoordelijk waren voor een specifiek buitenlands beleid ten aanzien van een buurland waarmee de relaties soms moeilijk zijn en dat (...) verre van een democratie is, zou het normaal zijn om een aanslag als een van de belangrijkste hypothesen te beschouwen. Sinds de ramp met de Tupolev is het woord "aanslag" echter taboe. Naar mijn weten heeft niet een vertegenwoordiger van de overheid het woord zelfs maar één keer in een officiële toespraak gebruikt, al was het maar om te informeren dat ook die mogelijkheid in het onderzoek overwogen wordt en dat de huidige stand van zaken geen aanleiding biedt om van die hypothese uit te gaan.
Sommige heethoofdige aanhangers van president Kaczynski lijken al met zekerheid te weten dat het een aanslag was. Zijn tegenstanders besloten dan weer a priori dat het met absolute zekerheid een ongeluk was; nou, misschien speelde Lech Kaczynski zelfs een actieve rol, aangezien hij ongetwijfeld de piloot tot de landing had gedwongen. Beide houdingen zijn irrationeel. Redelijk en wenselijk is op dit moment het stellen van vragen, het uiten van twijfels en het eisen van antwoorden. 

Ook een louter hypothetische afweging van winst en verlies voor mogelijke daders rechtvaardigt de hypothese van een aanslag. Zo kunnen we niet uitsluiten dat Polen door zijn engagement in Afghanistan een doelwit van klassieke islamitische terroristen wordt. Meer voor de hand liggend is echter de hypothese van een of andere Russische betrokkenheid bij de ramp. Sceptici beweren nogal geringschattend dat Lech Kaczynski geen enkele bedreiging meer vormede voor mogelijke Russische expansieplannen (uiteraard geen militaire expansie: Rusland gebruikt andere methoden), omdat zijn ambtstermijn weldra eindigde en zijn kans op herverkiezing klein was.
Deze redenering ziet enkele elementen over het hoofd. Ten eerste – een kleine kans betekent nog niet geen kans. Het verkiezingsresultaat stond geenszins vast. Ten tweede - samen met de president kwam een aanzienlijk deel van zijn medestanders om, mensen die nog een belangrijke rol in de Poolse politiek te spelen hadden en die Lech Kaczynski's visie op het buitenlands beleid deelden, naast andere mensen uit het Poolse openbare leven die in Russische ogen problematisch zouden kunnen zijn. Ten derde - ook Jaroslaw Kaczynski had aan boord moeten zijn, maar hij zei op het laatste moment af [om voor zijn zieke moeder te zorgen, gvh]. Dit alles zou moeten volstaan als antwoord op de cui prodest-vraag.
Laten we ook niet vergeten dat de fysieke liquidatie van politieke tegenstanders - iets dat onze Europese geest vandaag niet meer kan vatten - voor de Russische heersende elite niets ongewoons is. Het maakt zowaar deel uit van de Russische politieke traditie. Een kennis van me herhaalde de woorden van een deskundige op het vlak van terrorisme, met wie hij over de ramp sprak: "Doe iets zo schaamteloos dat niemand gelooft dat jij het was." (...)

(...)

Onder aanhangers van complottheorieën doen jammer genoeg een heleboel volstrekt onaannemelijke hypothesen de ronde, met als gevolg dat ook zij die redelijke vragen stellen nogal makkelijk bespot worden. Het dieptepunt is de legende die ontstaan is rond een filmpje dat een Rus enkele minuten na de crash ter plaatse met zijn mobiele telefoon maakte. Ook salon24.pl bulkt van de interpretaties van dit filmpje. Als we daaraan geloof zouden hechten, zouden we moeten aannemen dat na de ramp enkele passagiers nog leefden en in staat waren om te lopen, ja zelfs om met redelijk luide stem om genade te smeken, terwijl troepen Russische moordenaars waakzaam door het bos liepen om de gewonden met hun pistolen af temaken, onder het oog van heel wat getuigen (en een draaiende film). De filmexegeten horen zelfs smeekbeden als "Dood ons niet!" en zien allerlei wuivende of kruipende silhouetten. 

In werkelijkheid is dat filmpje van dermate slechte kwaliteit dat je er letterlijk al wat je maar wilt kunt op horen en zien. Slechts met gespecialiseerde programma's (...) zal men kunnen uitmaken of er al dan niet iets verdachts te zien is. Geen enkele nuchter denkende scepticus zal op dat filmpje iets ongewoons zien. (...) Ik roep dan ook op om alle theorieën uit het rijk der fantasie terzijde te laten en zich met die vragen bezig te houden die werkelijk twijfels oproepen. We weten nu al zo goed als zeker dat de onmiddellijke oorzaak van de ramp was dat het vliegtuig zich te dicht bij de grond bevond. De vraag blijft hoe dit kon gebeuren. Geen van de tot dusver geopperde verklaringen kan overtuigen. De aanvankelijke verklaring van de dichte nevel is niet overtuigend. De piloot was twee dagen eerder op hetzelfde vliegveld als tweede piloot geland, hij had duizenden uur vliegervaring, het vliegtuig was uitgerust met twee hoogtemeters en een TAWS-systeem dat de afstand tot de begane grond meet op basis van in het geheugen opgeslagen gegevens van het terrein rond luchthavens over de hele wereld. Ook de luchthaven van Smolensk moet daarbij zijn. TAWS is zo efficiënt dat blijkbaar de laatste vijf jaar geen enkel met het systeem uitgerust vliegtuig bij de landing neerstortte.
De jongste verklaringen van de Russische zijde zijn volstrekt belachelijk. Ze zeggen dat de piloot geen rekening hield met specifieke kenmerken van de Russische machine. De boordcommandant van het presidentiële vliegtuig had met het toestel al ruim duizend uur gevlogen. De piloten van het regeringsvliegtuig zijn de beste vaklui van Polen. De suggestie dat ze hun machine niet zouden kennen is niet ernstig.

Hieronder stel ik een aantal vragen die bij mij twijfels doen rijzen. Ik sluit niet uit dat sommige van die vragen een volstrekt redelijk antwoord hebben dat ik niet ken, onder meer omdat ik ze gespecialiseerde kennis vereisen. Niettemin denk ik dat men al deze vragen moet beantwoorden.

1. Om welke reden begon men van Russische zijde al enkele tientallen minuten na de ramp erg verregaande thesen over het verloop van het ongeluk naar voren te schuiven, die vervolgens niet bevestigd werden (o.a. de these van de vijf landingspogingen)? [later werden het er vier; nu is dit teruggebracht tot twee of zelfs één landingspoging, naargelang de bron. De Frankfurter Allgemeine Sonntagszeitung van 11 april citeert de vice-commandant van de Russische luchtmacht Sergej Rasygrajew als bron van de (zoals nu blijkt, verkeerde) informatie van de viervoudige landingspoging, gvh]

2. Is het vanuit meteorologisch standpunt verklaarbaar dat nevel niet 's ochtends vroeg, maar wat later ontstaat terwijl de algemene weersomstandigheden niet veranderen? Nevel verschijnt gewoonlijk vroeg (bvb. op het moment van de landing van het toestel met de journalisten [dit toestel was kort voor de aankomst van de president probleemloos geland, gvh]) en lost zich dan op. De omgekeerde situatie lijkt ongewoon.

3. Hing er nevel boven de luchthaven of hadden we slechts te maken met laaghangende wolken? [Dit stuk van James Buchanan bevat een kort video-interview van jonge ooggetuigen (met Engelse vertaling) die blijkbaar alles in detail gezien hebben, ondanks de nevel. Ook op onet.pl, de grootste Poolse nieuwssite, komen getuigen aan het woord (Russisch met Poolse ondertitels, zie het derde van de vier filmpjes). Volgens deze dames was de nevel op het ogenblik van de crash uitzonderlijk dicht en kort erna helemaal weg), gvh] 

4. Wat was het doel van de viervoudige omcirkeling van de luchthaven door de Poolse piloot? Hierover bestaan erg uiteenlopende versies, inclusief de versie dat het vliegtuig brandstof geloosd zou hebben. 

5. Weten we iets over de werking van de hoogtemeters in de Tupolev? 

6. Hoe ziet de elektronische kaart van de luchthaven van Smolensk er in het TAWS-systeem uit? 

7. Hoe zat het met de toegang van vertegenwoordigers van de Poolse staat tot de plaats van de ramp? Hoe snel konden ze de overblijfselen van de machine beginnen te onderzoeken? 

8. Hoeveel controle had de Poolse zijde over de handelingen van de Russische zijde ter plaatse? 

9. Waarom stelde de Poolse regering geen internationale onderzoekscommissie voor om de omstandigheden van de ramp te onderzoeken?

10. Wat is de verklaring voor de kwestie van de twee "bijkomende" lichamen die op de plaats van de ramp werden gevonden (daarover schreef de krant „Rzeczpospolita”)? 

11. Is het waar dat na het bezoek van Tusk en Poetin [zij bezochten Smolensk enkele dagen voor de ramp voor een officiële Katyn-herdenking waarop Lech Kaczynski niet was uitgenodigd, gvh] het extra geplaatste geleidingssysteem weggehaald werd? Indien ja, waarom? Had dit systeem het presidentiële vliegtuig bij de landing kunnen helpen?  

12. Waarom eiste de Poolse zijde niet dat alle gevonden lichamen meteen naar Polen gebracht zouden worden, waar hun identificatie even goed (met de hulp van Russische onderzoekers) had kunnen plaatsvinden? 

13. In welke mate konden de Poolse vertegenwoordigers controleren hoe de zoektocht naar lichamen verliep alsook wat gebeurde met de gevonden lichamen? 

14. Waarom vond geen enkele lijkschouwing plaats? 

15. Andrzej Seremet [de Poolse procureur, gvh] beweerde dat de piloten ongeveer drie tot vijf seconden voor de ramp wisten dat hun toestel zou neerstorten. Volgens de recentste informatie (vandaag alweer ontkend) groeide op de band van de zwarte doos hoorbare "geroezemoes" uit de passagierscabine gedurende enkele tientallen seconden voor de ramp aan, wat erop zou kunnen wijzen dat de passagiers wisten dat iets foutliep. Wat zou de aanleiding van zulk een reactie enkele tientallen seconden voor de crash kunnen zijn?

16. Hoe zijn de onsamenhangende en uiteenlopende uitlatingen van de Russische luchtverkeersleider van Smolensk over het verloop van de landing te verklaren? 

17. In welke mate hing de landing af van de communicatie met de verkeerstoren?

18. Wat zijn de conclusies van het onderzoek van de hierboven genoemde film (de procureur zou hem onderzoeken, de resultaten zijn tot vandaag niet bekend).

19. Hoe nauw was de controle vanwege de Poolse zijde op de behandeling van de zwarte dozen? Is het hypothetisch mogelijk dat de Russische zijde de zwarte dozen manipuleerde? Waarom bracht men de zwarte dozen naar Moskou en niet naar Warschau? 

20. Welke invloed kan het feit dat Vladimir Poetin de onderzoekscommissie leidt op het verloop van het onderzoek hebben? Zou dat de mogelijke inbreng vanwege Poolse zijde kunnen inperken en kan dat een politisering van de commissie veroorzaken? Is het normaal dat de premier van een land aan het hoofd staat van een onderzoekscommissie omtrent een vliegtuigongeluk? 

21. Hoe verliepen de controleprocedures van regeringsvliegtuigen bij het onderhoud van die toestellen in Rusland? Hield de Poolse zijde rekening met een mogelijke ingreep door Russen in de systemen en installaties van het toestel? (Deze twijfels werden in het verleden vaak geuit, maar na ramp niet meer.) 

22. Konden de Poolse onderzoekers ter plaatse een onderzoek uitvoeren? Hadden ze de mogelijkheid omwonenden te ondervragen, bvb. met het oog op verdachte voorvallen in de omgeving van de luchthaven op het moment van de landing (stond ergens een verdacht voertuig geparkeerd, was er verdachte activiteit te zien enz.)? 

23. Werden pogingen ondernomen om de auteur van het vermelde filmpje, dat op het internet geplaatst werd, te contacteren? 


Ongetwijfeld zijn er nog veel meer zulke vragen (zelfs wanneer we de naïeve of zeer onredelijke uitsluiten). Jammer genoeg maakt het gedrag van de Poolse regering een bijzonder slechte indruk. Het feit dat het woord "aanslag" vermeden wordt doet op zich al het vermoeden rijzen dat het een politieke beslissing is om met deze mogelijkheid in het onderzoek geen rekening te houden. En ook al zou men er informeel wél rekening mee houden, dan betekent dit dat, wanneer zou blijken dat de Russen inderdaad iets met de catastrofe te maken hadden, alles niettemin onder het tapijt geveegd zal worden. [meer zelfs: Vladimir Poetin staat dan aan het hoofd van de commissie die een mogelijke Russische betrokkenheid moet onderzoeken, gvh].

Ik vrees dat alle eisen om de bovenstaande twijfels weg te nemen zullen toegedekt worden met de deken van de nu zo geroemde Pools-Russische verzoening. Het gebazel van Radoslaw Sikorski [de Poolse minister van buitenlandse zaken, gvh] over een "emotionele wending" in de wederzijdse betrekkingen toont welke officiële lijn nu aangenomen wordt.